Kotwice to kluczowe wyposażenie każdego jachtu, łodzi wędkarskiej, motorowej, a nawet pontonu. To one pozwalają na skuteczne unieruchomienie jednostki na wodzie poprzez zaczepienie o dno lub jej awaryjne wyhamowanie. Kotwica staje się nieoceniona przy złych warunkach pogodowych, w portach nieposiadających boj cumowniczych czy mooringu, a także podczas cumowania na dziko. Zazwyczaj mało doświadczeni, początkujący żeglarze przy wyborze kotwicy sugerują się głównie jej wyglądem i tym, czy zmieści się do forpiku lub bakisty. Problem jednak pojawia się w sytuacji, gdy kotwica zaczyna odpuszczać, a jednostka wchodzi w dryf, stwarzając tym niebezpieczeństwo. Podpowiadamy zatem, jak prawidłowo dobrać kotwicę do nawodnych jednostek pływających.
Można się zgodzić z tezą, że dla zapewnienia jak najwyższego poziomu bezpieczeństwa kotwiczenia, najlepiej jest zaopatrzyć łódź w dwa modele kotwic. Takie rozwiązanie pozwala zachować komfort w sytuacji, gdy cumowanie ma miejsce na różnego rodzaju dnie, a także podczas trudnych, a niekiedy ekstremalnych warunków pogodowych, gdy jedna kotwica może nie zapewnić odpowiedniej siły trzymającej. W takich przypadkach wyrzucenie drugiej kotwy może zadecydować o stabilnym i bezpiecznym utrzymaniu jednostki w miejscu.
O skuteczności działania kotwicy decyduje przede wszystkim ciężar łodzi, rodzaj dna w miejscu zakotwiczenia, a także model oraz waga samej kotwicy. Każdy z jej typów będzie inaczej zachowywał się na dnie mulistym, trawiastym, piaszczystym czy kamienistym.
Aby dobrać właściwy rozmiar kotwicy dla konkretnej łodzi, należy wziąć pod uwagę dwa podstawowe czynniki - całkowitą długość kadłuba oraz wyporność łodzi (małą, średnią lub dużą). Dzisiejszy rynek oferuje nam różne rodzaje kotwic, w tym m.in. kotwice Danfortha, kotwice Bruce’a, kotwice płytowe, jak również kotwice pługowe typu drapak. Przyjrzyjmy im się nico bliżej.
• dno skaliste – trzymanie słabe
• dno zarośnięte – trzymanie słabe
• dno piaszczyste – trzymanie dobre
• dno błotniste – trzymanie słabe
Dla przykładu: Kotwa FOB "THP" 10kg
Kotwicę zaprojektował Peter Bruce na początku lat 60-tych XX wieku. Jej pierwszym zastosowaniem było utrzymywanie w stabilnej pozycji platform wiertniczych. Dopiero później znalazła szerokie uznanie w świecie żeglarstwa oraz żeglugi śródlądowej i morskiej. Kotwica Bruce’a charakteryzuje się dość prostą budową, a cała jej konstrukcja to jeden kawałek metalu, zazwyczaj stal nierdzewna. Kotwica Bruce’a jest jedną z przedstawicielek kotwic pługowych. Pod kątem trzymania wypada o wiele lepiej od rozwiązania Danfortha.
• dno skaliste – trzymanie dobre
• dno zarośnięte – trzymanie średnie
• dno piaszczyste – trzymanie dobre
• dno błotniste – trzymanie średnie
Kotwica CQR została skonstruowana przez Anglika Geofreya Taylora na początku lat 20. XX wieku. Ten rodzaj kotwicy pługowej jest bardzo zbliżony konstrukcyjnie do kotwicy Delta. Rozwiązanie CQR zapewnia bardzo dobre zagłębienie w mulistym dnie. Do dziś tego typu kotwica pozostaje jedną z najpopularniejszych kotwic wykorzystywanych w żeglarstwie morskim. Co do jej trzymania w różnych typach dna, to mogłoby być nieco lepiej.
• dno skaliste – trzymanie słabe
• dno zarośnięte – trzymanie słabe
• dno piaszczyste – trzymanie dobre
• dno błotniste – trzymanie dobre
Kotwice składane, popularnie nazywane drapakami, to czterołopatkowe rozwiązanie doskonale sprawdzające się przede wszystkim w małych jednostek pływających, jak np. łodzie wiosłowe, szalupy ratunkowe, lub jako kotwica pomocnicza na jachtach żaglowych. To, co można przyznać drapakom, to dużą skuteczność trzymania.
• dno skaliste – trzymanie średnie
• dno zarośnięte – trzymanie średnie
• dno piaszczyste – trzymanie dobre
• dno błotniste – trzymanie bardzo dobre
Tego rodzaju rozwiązanie wiedzie prym w dziedzinie systemów kotwicznych. Kotwica Delta wykonywana jest najczęściej z wysokogatunkowej stali manganowej, która zapewnia maksymalną odporność na rozciąganie. Unikalny profil trzonu oraz obciążona pięta sprawia, że jest to kotwica samo zrzucająca. Ponadto nisko położony środek ciężkości oraz samo prostująca geometria zapewniają natychmiastowe osadzanie kotwicy we właściwej pozycji. Rozwiązanie Delta posiada potwierdzenie Lloyd’s Register o dużej sile trzymania. Jest to obecnie główny rodzaj kotwic wykorzystywanych przez organizacje ratownictwa wodnego w wielu krajach na całym świecie.
• dno muliste – trzymanie bardzo dobre
• dno błotniste – trzymanie bardzo dobre
• dno piaszczyste – trzymanie dobre
• dno zarośnięte – trzymanie średnie
• dno skaliste – trzymanie średnie
Przykładowa kotwica Delta nowszej generacji: Kotwa DC wykonana ze stali ocynkowanej ogniowo 20kg
Najczęściej jachty, łodzie i duże pontony są wyposażane w kotwice ze stali ocynkowanej ogniowo, jak np. Kotwa M typ RL ocynkowana ogniowo 30lbs. Tego rodzaju kotwica do pontonu czy jachtu zapewnia dużą wytrzymałość podczas trudnych warunków atmosferycznych, a także jest wysoce odporna na ciągły kontakt zarówno ze słoną, jak i słodką wodą. Stal ocynkowana ogniowo gwarantuje wysoką trwałość przy stosunkowo niskiej cenie.
Równie często stosowana kotwica do jachtu to elementy wykonywane ze stali nierdzewnej, wypolerowane na wysoki połysk, co dodatkowo nadaje im wyjątkowo elegancki wygląd. Kotwice ze stali nierdzewnej to nie tylko estetyczny wygląd, ale również wysoka odporność na warunki atmosferyczne oraz wysokie zasolenie wody.
Kotwica do łodzi wędkarskiej to przede wszystkim elementy wykonane ze stali powlekanej PCV lub ogumionej. Tego typu rozwiązania stosowane są przede wszystkim na pontonach oraz mniejszych łodziach, w tym również na jednostkach wędkarskich. Pokrycie stali warstwą PCV lub gumą sprawia, że kotwica zyskuje dodatkowe zabezpieczenie przez zewnętrznymi uszkodzeniami mechanicznymi, np. podczas kontaktu kotwicy z pokładem czy burtą.
Kotwice – kluczowe czynniki
Można się zgodzić z tezą, że dla zapewnienia jak najwyższego poziomu bezpieczeństwa kotwiczenia, najlepiej jest zaopatrzyć łódź w dwa modele kotwic. Takie rozwiązanie pozwala zachować komfort w sytuacji, gdy cumowanie ma miejsce na różnego rodzaju dnie, a także podczas trudnych, a niekiedy ekstremalnych warunków pogodowych, gdy jedna kotwica może nie zapewnić odpowiedniej siły trzymającej. W takich przypadkach wyrzucenie drugiej kotwy może zadecydować o stabilnym i bezpiecznym utrzymaniu jednostki w miejscu.
O skuteczności działania kotwicy decyduje przede wszystkim ciężar łodzi, rodzaj dna w miejscu zakotwiczenia, a także model oraz waga samej kotwicy. Każdy z jej typów będzie inaczej zachowywał się na dnie mulistym, trawiastym, piaszczystym czy kamienistym.
Aby dobrać właściwy rozmiar kotwicy dla konkretnej łodzi, należy wziąć pod uwagę dwa podstawowe czynniki - całkowitą długość kadłuba oraz wyporność łodzi (małą, średnią lub dużą). Dzisiejszy rynek oferuje nam różne rodzaje kotwic, w tym m.in. kotwice Danfortha, kotwice Bruce’a, kotwice płytowe, jak również kotwice pługowe typu drapak. Przyjrzyjmy im się nico bliżej.
Rodzaje kotwic
Kotwica Danfortha
Kotwicę skonstruował Amerykanin, Richard Danforth. Wykorzystywano ją po raz pierwszy w czasie II wojny światowej jako wyposażenie obowiązkowe wodnosamolotów. Tak naprawdę kotwica Danfortha jest modyfikacją kotwicy Halla, która zdobyła sławę trzykrotnie większą siłą trzymania przy znacznie mniejszej masie własnej. Obecnie rozwiązanie Danfortha to najczęściej wybierana kotwica do jachtu żaglowego. Niestety, biorąc pod uwagę trzymanie na różnych rodzajach dna , nie wypada ona najlepiej.• dno skaliste – trzymanie słabe
• dno zarośnięte – trzymanie słabe
• dno piaszczyste – trzymanie dobre
• dno błotniste – trzymanie słabe
Dla przykładu: Kotwa FOB "THP" 10kg
Kotwica Bruce’a
Kotwicę zaprojektował Peter Bruce na początku lat 60-tych XX wieku. Jej pierwszym zastosowaniem było utrzymywanie w stabilnej pozycji platform wiertniczych. Dopiero później znalazła szerokie uznanie w świecie żeglarstwa oraz żeglugi śródlądowej i morskiej. Kotwica Bruce’a charakteryzuje się dość prostą budową, a cała jej konstrukcja to jeden kawałek metalu, zazwyczaj stal nierdzewna. Kotwica Bruce’a jest jedną z przedstawicielek kotwic pługowych. Pod kątem trzymania wypada o wiele lepiej od rozwiązania Danfortha.
• dno skaliste – trzymanie dobre
• dno zarośnięte – trzymanie średnie
• dno piaszczyste – trzymanie dobre
• dno błotniste – trzymanie średnie
Kotwica pługowa (CQR)
Kotwica CQR została skonstruowana przez Anglika Geofreya Taylora na początku lat 20. XX wieku. Ten rodzaj kotwicy pługowej jest bardzo zbliżony konstrukcyjnie do kotwicy Delta. Rozwiązanie CQR zapewnia bardzo dobre zagłębienie w mulistym dnie. Do dziś tego typu kotwica pozostaje jedną z najpopularniejszych kotwic wykorzystywanych w żeglarstwie morskim. Co do jej trzymania w różnych typach dna, to mogłoby być nieco lepiej.
• dno skaliste – trzymanie słabe
• dno zarośnięte – trzymanie słabe
• dno piaszczyste – trzymanie dobre
• dno błotniste – trzymanie dobre
Kotwica składana (drapak)
Kotwice składane, popularnie nazywane drapakami, to czterołopatkowe rozwiązanie doskonale sprawdzające się przede wszystkim w małych jednostek pływających, jak np. łodzie wiosłowe, szalupy ratunkowe, lub jako kotwica pomocnicza na jachtach żaglowych. To, co można przyznać drapakom, to dużą skuteczność trzymania.
• dno skaliste – trzymanie średnie
• dno zarośnięte – trzymanie średnie
• dno piaszczyste – trzymanie dobre
• dno błotniste – trzymanie bardzo dobre
Kotwica Delta
Tego rodzaju rozwiązanie wiedzie prym w dziedzinie systemów kotwicznych. Kotwica Delta wykonywana jest najczęściej z wysokogatunkowej stali manganowej, która zapewnia maksymalną odporność na rozciąganie. Unikalny profil trzonu oraz obciążona pięta sprawia, że jest to kotwica samo zrzucająca. Ponadto nisko położony środek ciężkości oraz samo prostująca geometria zapewniają natychmiastowe osadzanie kotwicy we właściwej pozycji. Rozwiązanie Delta posiada potwierdzenie Lloyd’s Register o dużej sile trzymania. Jest to obecnie główny rodzaj kotwic wykorzystywanych przez organizacje ratownictwa wodnego w wielu krajach na całym świecie.
• dno muliste – trzymanie bardzo dobre
• dno błotniste – trzymanie bardzo dobre
• dno piaszczyste – trzymanie dobre
• dno zarośnięte – trzymanie średnie
• dno skaliste – trzymanie średnie
Przykładowa kotwica Delta nowszej generacji: Kotwa DC wykonana ze stali ocynkowanej ogniowo 20kg
Jaka kotwica do łodzi motorowodnej, a jaka do jachtu?
Najczęściej jachty, łodzie i duże pontony są wyposażane w kotwice ze stali ocynkowanej ogniowo, jak np. Kotwa M typ RL ocynkowana ogniowo 30lbs. Tego rodzaju kotwica do pontonu czy jachtu zapewnia dużą wytrzymałość podczas trudnych warunków atmosferycznych, a także jest wysoce odporna na ciągły kontakt zarówno ze słoną, jak i słodką wodą. Stal ocynkowana ogniowo gwarantuje wysoką trwałość przy stosunkowo niskiej cenie.
Równie często stosowana kotwica do jachtu to elementy wykonywane ze stali nierdzewnej, wypolerowane na wysoki połysk, co dodatkowo nadaje im wyjątkowo elegancki wygląd. Kotwice ze stali nierdzewnej to nie tylko estetyczny wygląd, ale również wysoka odporność na warunki atmosferyczne oraz wysokie zasolenie wody.
Kotwica do łodzi wędkarskiej
Kotwica do łodzi wędkarskiej to przede wszystkim elementy wykonane ze stali powlekanej PCV lub ogumionej. Tego typu rozwiązania stosowane są przede wszystkim na pontonach oraz mniejszych łodziach, w tym również na jednostkach wędkarskich. Pokrycie stali warstwą PCV lub gumą sprawia, że kotwica zyskuje dodatkowe zabezpieczenie przez zewnętrznymi uszkodzeniami mechanicznymi, np. podczas kontaktu kotwicy z pokładem czy burtą.
