Manewry w ciasnych i zatłoczonych marinach mogą być dosyć trudne. Dodając do tego niekorzystane warunki, jak np. silny boczny wiatr bądź prąd wody, czynność ta może przysporzyć nie lada problemów zwłaszcza laikom. Z tego względu stale poszukuje się różnorodnych udogodnień, które pozwolą łatwiej manewrować jachtami czarterowymi. Do tego typu rozwiązań bez wątpienia należy tzw. ster strumieniowy, na którym skupimy się w dzisiejszym wpisie.
Ster strumieniowy to rodzaj turbiny, którą montuje się w specjalnym tunelu na dziobie lub/i rufie jachtu, a sam tunel zlokalizowany jest w poprzek kadłuba. Taki montaż powoduje, że turbina wytwarza strumień wody skierowany prostopadle do osi jednostki pływającej. Ster strumieniowy wytwarza ciąg wody o sile około 60-100 kg, oczywiście w zależności od wielkości łodzi oraz od tego, jak blisko dziobu lub/i rufy została zamontowana turbina. Śruba steru strumieniowego zasilana jest małym silnikiem elektrycznym, co sprawia, że nie potrzebuje on paliwa, ale posiada bezpiecznik, który w przypadku nieumiejętnego użytkowania może się przepalić. Ster strumieniowy umożliwia obracanie jego śruby w kierunkach: prawo-lewo, dzięki czemu sternik może wykonywać takie manewry jak np. dosuwanie i odsuwanie się od nabrzeża, ciasne zakręty przy cofaniu oraz cyrkulacje. Najważniejszą funkcją steru strumieniowego jest zatem ułatwienie manewrowania jachtem, co ma ogromne znaczenie zwłaszcza w przypadku większych jednostek. Czy da się w jakikolwiek sposób rozpoznać łodzie ze sterem strumieniowym? Oczywiście, że tak. Posiadają one na burcie specjalną naklejkę z symbolem wiatraczka.
Prawidłowy montaż steru strumieniowego ma niebagatelne znaczenie w jego prawidłowym funkcjonowaniu, stąd ogromną uwagę należy przywiązać do jego instalacji. Przed przystąpieniem do montowania należy wpierw upewnić się czy na dziobie jachtu (łodzi) jest wystarczająca ilość wolnego miejsca. Dopiero po tej czynności można przystąpić do montażu pamiętając, aby:
Należy także pamiętać, że stery strumieniowe wyposażone są w małe silniki elektryczne, ale o bardzo dużej mocy, dlatego w miarę możliwości warto wyposażyć się w specjalny akumulator z oddzielną ładowarką, znajdujący się w pobliżu steru. Dzięki temu wyeliminować można kłopotliwe podłączanie kosztownych i długich przewodów, które są niezbędne do zasilania tego silnika z zasobów głównego akumulatora. W przypadku steru strumieniowego należy mieć na uwadze także fakt, że wyposażony jest on w bezpiecznik topikowy oraz wyłącznik główny z bezpiecznikiem przeciążeniowym. O ile pierwszy z nich zamontowany jest zazwyczaj w trudno dostępnym miejscu, o tyle drugi montuje się zazwyczaj na ściance pionowej koi. Takie umiejscowienie wpływa na fakt, że bardzo łatwo go przez przypadek wyłączyć, stąd zawsze przed manewrem trzeba sprawdzić, czy urządzenie ma zasilanie.
Stery strumieniowe montowane są zawsze w komplecie z panelem sterowniczym w formie joysticka lub przycisków ze strzałkami prawo-lewo. W gruncie rzeczy obsługa steru strumieniowego nie jest skomplikowana, bowiem wychylenie joysticka w prawo (lub wciśnięcie prawego przycisku) przesuwa dziób łodzi w prawo – i odwrotnie. Jeżeli jednak zależy nam na sprawnej obsłudze tego typu steru, powinniśmy zastosować się do kilku najważniejszych wskazówek:
Co to jest ster strumieniowy i jak działa?
Ster strumieniowy to rodzaj turbiny, którą montuje się w specjalnym tunelu na dziobie lub/i rufie jachtu, a sam tunel zlokalizowany jest w poprzek kadłuba. Taki montaż powoduje, że turbina wytwarza strumień wody skierowany prostopadle do osi jednostki pływającej. Ster strumieniowy wytwarza ciąg wody o sile około 60-100 kg, oczywiście w zależności od wielkości łodzi oraz od tego, jak blisko dziobu lub/i rufy została zamontowana turbina. Śruba steru strumieniowego zasilana jest małym silnikiem elektrycznym, co sprawia, że nie potrzebuje on paliwa, ale posiada bezpiecznik, który w przypadku nieumiejętnego użytkowania może się przepalić. Ster strumieniowy umożliwia obracanie jego śruby w kierunkach: prawo-lewo, dzięki czemu sternik może wykonywać takie manewry jak np. dosuwanie i odsuwanie się od nabrzeża, ciasne zakręty przy cofaniu oraz cyrkulacje. Najważniejszą funkcją steru strumieniowego jest zatem ułatwienie manewrowania jachtem, co ma ogromne znaczenie zwłaszcza w przypadku większych jednostek. Czy da się w jakikolwiek sposób rozpoznać łodzie ze sterem strumieniowym? Oczywiście, że tak. Posiadają one na burcie specjalną naklejkę z symbolem wiatraczka.
Jak zamontować ster strumieniowy?
Prawidłowy montaż steru strumieniowego ma niebagatelne znaczenie w jego prawidłowym funkcjonowaniu, stąd ogromną uwagę należy przywiązać do jego instalacji. Przed przystąpieniem do montowania należy wpierw upewnić się czy na dziobie jachtu (łodzi) jest wystarczająca ilość wolnego miejsca. Dopiero po tej czynności można przystąpić do montażu pamiętając, aby:
- tunel zamontować w taki sposób, by dolna krawędź znajdowała się nie niżej niż 10 cm od dna (tzw. stępki),
- górna krawędź tunelu znajdowała się poniżej linii wodnej (zanurzenia), w odległości nie mniej niż ¾ średnicy tunelu,
- sam tunel zainstalować tak, aby znajdował się jak najbliżej krawędzi dziobu, jednak nie dalej niż w odległości 1/3 całkowitej długości łodzi,
- długość całego tunelu musi wynosić minimum dwa razy tyle, co jego średnica.
Należy także pamiętać, że stery strumieniowe wyposażone są w małe silniki elektryczne, ale o bardzo dużej mocy, dlatego w miarę możliwości warto wyposażyć się w specjalny akumulator z oddzielną ładowarką, znajdujący się w pobliżu steru. Dzięki temu wyeliminować można kłopotliwe podłączanie kosztownych i długich przewodów, które są niezbędne do zasilania tego silnika z zasobów głównego akumulatora. W przypadku steru strumieniowego należy mieć na uwadze także fakt, że wyposażony jest on w bezpiecznik topikowy oraz wyłącznik główny z bezpiecznikiem przeciążeniowym. O ile pierwszy z nich zamontowany jest zazwyczaj w trudno dostępnym miejscu, o tyle drugi montuje się zazwyczaj na ściance pionowej koi. Takie umiejscowienie wpływa na fakt, że bardzo łatwo go przez przypadek wyłączyć, stąd zawsze przed manewrem trzeba sprawdzić, czy urządzenie ma zasilanie.
Manewrowanie jachtem ze sterem strumieniowym
Stery strumieniowe montowane są zawsze w komplecie z panelem sterowniczym w formie joysticka lub przycisków ze strzałkami prawo-lewo. W gruncie rzeczy obsługa steru strumieniowego nie jest skomplikowana, bowiem wychylenie joysticka w prawo (lub wciśnięcie prawego przycisku) przesuwa dziób łodzi w prawo – i odwrotnie. Jeżeli jednak zależy nam na sprawnej obsłudze tego typu steru, powinniśmy zastosować się do kilku najważniejszych wskazówek:
- urządzenie powinno być wykorzystywane jedynie przy pracującym silniku i minimalnej prędkości, bowiem wówczas ma ono największy wpływ na położenie łodzi i jest najefektywniejsze,
- ster strumieniowy należy używać w trybie pulsacyjnym, a nie ciągłym, a praca silnika nie powinna przekraczać ciągiem 8 sekund,
- urządzenie powinno być używane jedynie do wykańczania manewru,
- jeżeli obsługiwany ster strumieniowy nie posiada wyłącznika czasowego, po zakończonych manewrach należy samodzielnie wyłączyć urządzenie, co oszczędzi akumulator przed szybkim rozładowaniem.
